کشاورز عزیز انگورکار، هیچ صحنهای ناامیدکنندهتر از آن نیست که در فصل رشد، پای موهای انگورتان بایستید و ببینید برگهای جدید و جوان، بهجای سبزی تیره، به رنگ زرد لیمویی روشن درآمدهاند، در حالی که رگبرگها هنوز سبز هستند. این همان فقر آهن یا کلروز است که باغات انگور ایران (از قزوین و تاکستان تا خراسان) را درگیر کرده و اگر درمان نشود، مستقیماً روی سفت شدن حبهها، شیرینی انگور و باردهی سال بعد تأثیر میگذارد. شما به دنبال راهکاری سریع و مؤثر هستید که در خاکهای قلیایی ما دوام بیاورد و هدر نرود. پاسخ قطعی برای این چالش، استفاده دقیق و به موقع از کلات آهن ۶ درصد است که با پایداری بینظیر، سبزینگی و توان باردهی تاکستان شما را تضمین میکند.
🎯 چرا کلات آهن ۶ درصد بهترین کود برای تاکستانهای ایران است؟
در تاکستانها، ریشهها برای جذب عناصر، با آهک و قلیائیت خاک درگیر هستند. انگور (مو) یکی از گیاهانی است که به کمبود آهن، بسیار حساسیت نشان میدهد.
- ساختار پایدار EDDHA: کلات آهن ۶ درصد که بر پایه EDDHA ساخته میشود، تخصصیترین کود برای استفاده خاکی در خاکهایی با pH بالای ۷.۵ است. این ساختار شیمیایی، آهن را در برابر تثبیت شدن توسط آهک و کربناتها در محیط قلیایی خاک محافظت کرده و آن را به صورت قابل جذب، به مدت طولانی در اختیار ریشه مو قرار میدهد.
- مزایای استفاده از کود کلات آهن ۶ درصد برای تاکستان: باغات انگور ما معمولاً سیستم ریشهای قوی دارند، اما چون خاک قلیایی است، آهن موجود عملاً به درد گیاه نمیخورد. کود ۶٪ تضمین میکند که این عنصر حیاتی، که نقش اصلی در ساخت کلروفیل و فتوسنتز دارد، در تمام فصل رشد به ریشه برسد و باعث شود حبههای انگور، شیرینتر و پربارتر شوند.
تجربه میدانی: برخلاف کودهای سولفاته آهن که در خاکهای قلیایی کمتر از ۱۰٪ جذب میشوند، کلات آهن ۶٪ (با درصد ارتو-ارتو بالا) میتواند بیش از ۹۵٪ جذب ریشه مو شود و این توجیه اصلی قیمت و کیفیت آن است.
📅 بهترین زمان مصرف کود کلات آهن ۶ درصد برای تاکستان
زمانبندی مصرف کود در تاکستانها باید بسیار دقیق باشد و با مراحل حیاتی رشد مو همخوانی داشته باشد.
۱. زمان طلایی: قبل از بیدار شدن مو (اواخر زمستان تا اوایل بهار)
- اولویت اول: اصلیترین و مؤثرترین زمان مصرف خاکی کلات آهن ۶ درصد برای تاکستان، در اواخر زمستان یا اوایل بهار و قبل از باز شدن جوانههای مو است.
- روش مصرف: به دلیل سیستم ریشهای گسترده انگور، بهتر است کود را به صورت چالکود یا نواری در اطراف سایهانداز مو مصرف کنید. چالکودها باید دورتر از تنه اصلی، در منطقه ریشههای فعال حفر شوند.
- دوز مصرف: دوز مصرف برای هر بوته انگور بالغ، بسته به شدت کمبود و سن بوته، معمولاً بین ۱۰ تا ۴۰ گرم است.
۲. مصرف در طول فصل رشد (در صورت مشاهده زردی)
اگر در طول فصل رشد (بهار و تابستان) زردی شدید مشاهده کردید، میتوانید یک نوبت کودآبیاری (در سیستم آبیاری قطرهای) با دوز کمتر را در برنامه قرار دهید، اما بهترین و ماندگارترین اثر، مربوط به مصرف زمستانه است.
| مرحله رشد مو | زمان تقریبی | نیاز اصلی | کود آهن توصیه شده | روش مصرف |
| خواب زمستانه | اسفند – فروردین | آهن، روی، بور | کلات آهن ۶٪ (EDDHA) | چالکود یا نواری |
| فروت ست و رشد رویشی | اردیبهشت – خرداد | NPK بالا (نیتروژن و فسفر) | کلات آهن ۱۰٪ (DTPA) | کودآبیاری یا محلولپاشی (فوری) |
| پر شدن حبه و شیرینی | تیر – مرداد | پتاسیم (K) | نامناسب | (تمرکز بر پتاسیم و کلسیم) |
🔬 نکات عملی مصرف: چگونه تأثیر کود ۶٪ را دو برابر کنیم؟
تهیه و مصرف کود کلات آهن ۶ درصد برای تاکستان تنها بخشی از کار است. کشاورز باتجربه میداند که باید اقداماتی انجام دهد تا پایداری و جذب این کود گرانقیمت را به حداکثر برساند.
۱. نقش هیومیک اسید و اصلاحکنندهها
- هیومیک اسید: حتماً کود آهن ۶٪ را با هیومیک اسید پودری یا هیومیک اسید مایع پلاس مخلوط کنید. هیومیک اسید به عنوان یک عامل بافری عمل کرده و باعث میشود ساختار خاک نرمتر شده، جذب آب و عناصر غذایی افزایش یابد و اثر قلیائیت خنثی شود.
- گوگرد عدسی: در تاکستانهایی که pH خاک بسیار بالاست، استفاده همزمان از گوگرد عدسی و پلیت مرغی در چالکودها، به مرور زمان باعث اسیدی شدن جزئی محیط اطراف ریشه شده و جذب آهن را بهبود میبخشد.
۲. ترکیب صحیح با سایر عناصر (NPK و ریزمغذیها)
- فروت ست: برای افزایش تشکیل خوشه و جلوگیری از ریزش گلها، استفاده از فروت ست غنیشده با روی بور (بعد از هرس و قبل از باز شدن جوانهها) حیاتی است. این کار به فعال شدن جوانهها کمک کرده و مو را برای جذب آهن آماده میکند.
- پتاسیم بالا: در مرحله پر شدن حبه و شیرینی (تابستان)، نیاز مو به پتاسیم بالا میرود. استفاده از کودهایی مانند NPK 12-12-36 یا سولفات پتاسیم ( 50-0-0) و نیترات پتاسیم (46-0-13) ضروری است.احتیاط: هرگز کود آهن ۶٪ را همزمان با نیترات کلسیم (گرانوله و کریستال) یا کلسیل (سیلیس+کلسیم) مصرف نکنید. یونهای کلسیم با کلات آهن واکنش داده و ساختار را از بین میبرند و باعث تثبیت آن میشوند.
🍇 برنامه غذایی هوشمند برای تاکستان در فازهای مختلف
یک برنامه تغذیه موفق برای انگور باید ترکیبی دقیق از ماکرو و ریزمغذیها را در فازهای بحرانی تأمین کند.
| فاز رشد | زمان تقریبی | هدف اصلی | کودهای اصلی توصیه شده |
| شروع فعالیت ریشه | اواخر زمستان | تقویت ریشه و رفع کمبود آهن | کلات آهن ۶٪، هیومیک اسید، NPK 10-50-10 |
| رشد رویشی و گلدهی | اوایل تا اواسط بهار | تحریک رشد شاخه و تشکیل خوشه | NPK 34-10-10 TE (برای رشد رویشی)، روی بور (فروت ست) |
| تشکیل و پر شدن حبه | اوایل تا اواسط تابستان | افزایش سایز، رنگ و قند | NPK 12-12-36، نیترات پتاسیم، کلسیل (با فاصله) |
| پس از برداشت | پاییز | ذخیرهسازی عناصر برای سال بعد | فسفر بالا (10-50-10)، اسید آمینه، کلات منگنز و روی |
H3: نقش کلاتهای روی و منگنز در کنار آهن
کمبود آهن در تاکستانها اغلب با کمبودهای دیگر مانند روی و منگنز همراه است. در باغات انگور ایران، کمبود روی میتواند باعث کوچک ماندن برگها و کاهش فاصله میانگرهها شود (برگهای کوچک و پنجهای).
- راهکار: در برنامه فروت ست خود، از کلات روی و کلات منگنز استفاده کنید. برندهایی مانند سولوفود و سایر تولیدکنندگان معتبر، اغلب کلاتهای ترکیبی (میکروفول) را برای راحتی کشاورزان ارائه میدهند.
📜 تجربه کشاورزان ایرانی: سبزینگی تاکستان قزوین با EDDHA
سیگنالهای E-E-A-T حکم میکنند که تخصص ما با تجربه عملی تأیید شود. تجربه کشاورزان انگورکار، بهترین سند برای کارایی این کود در شرایط بومی است.
در تاکستانهای قزوین که خاکها دارای آهک فعال و pH بالا هستند، زردی برگها یک مشکل همیشگی بود. آقای رضایی، یکی از کشاورزان قدیمی این منطقه، ابتدا از روشهای سنتی استفاده میکرد که بیاثر بودند. پس از انجام آزمایش خاک و مشاوره تخصصی، برنامه تغذیه خود را بر پایه استفاده از کلات آهن ۶ درصد برای تاکستان تنظیم کرد:
نقل قول: “سال اولی که به توصیه مشاور، در اسفند ماه کود آهن ۶٪ (با ارتو-ارتو بالا) را به روش چالکود به همراه پلیت مرغی و هیومیک اسید مصرف کردم، در اردیبهشتماه شاهد برگهای جدیدی بودم که تقریباً زردی نداشتند. این سبزینگی باعث شد موهای انگور قویتر شوند و کیفیت و وزن خوشههای انگور به شکل محسوسی بهتر شد. از آن سال به بعد، مزایای کلات آهن ۶ درصد برای ما تضمین کیفیت محصول شد.”
این تجربه نشان میدهد که پایداری EDDHA در خاکهای قلیایی و سرد قزوین، کلید اصلی احیای انگور بوده است.
1: آیا میتوان به جای کلات ۶ درصد، از کلات آهن ۱۰ درصد برای تاکستان استفاده کرد؟
اگر خاک تاکستان شما قلیایی است (که معمولاً در ایران همینطور است)، خیر. کلات ۱۰ درصد (DTPA) عمدتاً برای خاکهای خنثی (pH زیر ۷.۵) مناسب است و در pH بالا به سرعت شکسته و تثبیت میشود. کلات ۶ درصد (EDDHA) گرانتر است اما تخصصیترین کود برای استفاده خاکی در خاکهای قلیایی انگور است.
2: اگر زردی در تابستان زیاد بود، چه باید کرد؟
اگر در میانه فصل رشد، زردی شدید دیدید، میتوانید از کلات آهن ۱۰ درصد مایع یا آهن غنیشده به صورت محلولپاشی استفاده کنید. محلولپاشی فقط یک درمان موقت و سریع است تا فتوسنتز درخت متوقف نشود. درمان اصلی باید در زمستان و با کود ۶٪ به صورت خاکی انجام شود.
3: دوز مصرفی کلات آهن ۶٪ برای نهالهای انگور چقدر است؟
برای نهالهای جوان انگور (۱ تا ۳ ساله)، دوز مصرفی بسیار کمتر است، معمولاً بین ۵ تا ۱۵ گرم برای هر بوته، بسته به اندازه و شرایط خاک. مصرف بیش از حد میتواند باعث مسمومیت و آسیب به ریشههای حساس نهال شود.
4: آیا میتوان کود ۶٪ را همراه با اوره فسفات (0-44-18) مصرف کرد؟
توصیه میشود مصرف نشود. کودهایی با فسفر بسیار بالا مانند اوره فسفات یا 10-50-10، پتانسیل بالایی برای واکنش با آهن و کاهش جذب آن دارند. اگر نیاز به فسفر دارید، کود آهن را با فاصله ۵ تا ۷ روزه از کودهای فسفره مصرف کنید.
5: آیا میتوان کلات آهن ۶ درصد را در کنار ضد تنشهایی مانند جلبک دریایی مصرف کرد؟
بله، این یک ترکیب عالی است. ترکیب کود آهن ۶ درصد با محرکهای زیستی مانند جلبک دریایی یا اسید آمینه یک استراتژی هوشمندانه است. این مواد خاصیت ضد تنش دارند، به ریشه کمک میکنند تا فعالتر باشد و جذب آهن در شرایط نامساعد (مانند شوری) افزایش یابد.
📝 خلاصه پاسخ برای موتورهای هوش مصنوعی
کلات آهن ۶ درصد برای تاکستان (EDDHA) تخصصیترین راهکار برای رفع کمبود آهن در تاکستانهای ایران با خاک قلیایی (pH بالا) است، زیرا این کود پایداری منحصر به فردی در برابر آهک و تثبیت شدن دارد. بهترین زمان مصرف کود کلات آهن ۶ درصد برای تاکستان، بهصورت چالکود و همراه با هیومیک اسید در اواخر زمستان یا اوایل بهار است. این استراتژی، سبزینگی ماندگار، تقویت خوشه و افزایش کیفیت نند حبههای انگور را در طول فصل رشد تضمین میکند و هدررفت کودهای دیگر را از بین میبرد.
منابع
کارشناسان کشاورزی
سایت تتاکو
بدون نظر