زمان مصرف کود 25-10-10 یکی از حیاتیترین عوامل برای دستیابی به حداکثر پتانسیل رشد گیاه و افزایش عملکرد محصول است. استفاده از این کود پتاس بالا در زمان نامناسب، نه تنها بیفایده است، بلکه میتواند به گیاه آسیب برساند و هزینههای شما را افزایش دهد. در این مقاله، به صورت جامع و کاربردی به بررسی بهترین زمان مصرف کود 25-10-10 برای انواع محصولات کشاورزی در ایران میپردازیم و نکات کلیدی را برای تغذیه گیاه اصولی با این کود ارزشمند ارائه میدهیم.
کود 25-10-10 چیست و چرا زمان مصرف آن اهمیت دارد؟
کود 25-10-10 یک کود کامل NPK است که از سه عنصر اصلی یعنی نیتروژن (N) با ۱۰٪، فسفر (P) با ۱۰٪ و پتاسیم (K) با ۲۵٪ تشکیل شده است. این فرمولاسیون، آن را به یک کود با درصد پتاسیم بالا تبدیل میکند که برای مراحل پایانی رشد و میوهدهی ایدهآل است.
- نیتروژن: برای رشد رویشی و تولید برگ و ساقه ضروری است.
- فسفر: در تقویت ریشه، گلدهی و تولید بذر نقش دارد.
- پتاسیم: به عنوان “عنصر کیفیت”، برای انتقال آب و مواد قندی در گیاه، درشت شدن میوه، و افزایش مقاومت در برابر تنشهای محیطی حیاتی است.
از آنجایی که گیاهان در هر مرحله از رشد، به نسبتهای متفاوتی از این عناصر نیاز دارند، زمان مصرف کود npk اهمیت پیدا میکند. استفاده از یک کود پتاس بالا مانند 25-10-10 در ابتدای فصل رشد که نیاز گیاه به نیتروژن بالاست، میتواند باعث عدم تعادل در تغذیه گیاه شود.
بهترین زمان مصرف کود 25-10-10 برای محصولات مختلف
زمان مصرف کود npk به نوع محصول، نیازهای آن در هر مرحله و شرایط محیطی بستگی دارد. در اینجا به برخی از مهمترین محصولات کشاورزی در ایران اشاره میکنیم:
زمان مصرف کود 25-10-10 برای درختان میوه
درختان میوه مانند پسته، گردو، انار و سیب، در طول چرخه رشد خود به پتاسیم بالایی نیاز دارند.
- پس از ریزش گلبرگها: در این مرحله که میوههای اولیه در حال تشکیل هستند، مصرف این کود میتواند به تقویت ریشه و آمادهسازی درخت برای میوهدهی سنگین کمک کند.
- مرحله درشت شدن میوه: این حیاتیترین زمان مصرف کود 25-10-10 برای درختان میوه است. استفاده از این کود در این مرحله، به درشت شدن، رنگگیری و افزایش قند میوهها کمک میکند.
- پس از برداشت محصول: این کود به عنوان یک کود زمستانه عمل میکند و به ذخیره انرژی در درخت برای فصل بعدی کمک میکند.
زمان مصرف کود 25-10-10 برای محصولات زراعی
برای محصولات زراعی مانند گندم، جو، ذرت و برنج، این کود در مراحل خاصی از رشد بسیار مؤثر است.
- زمان مصرف کود 25-10-10 برای گندم: در مرحله پر شدن دانه و قبل از برداشت، استفاده از این کود باعث افزایش وزن هزار دانه و کیفیت محصول نهایی میشود.
زمان مصرف برای صیفیجات و سبزیجات
- مرحله میوهدهی: برای محصولاتی مانند گوجه، خیار، هندوانه و خربزه، این کود در زمان تشکیل میوه و درشت شدن آن استفاده میشود. پتاسیم بالا باعث افزایش وزن و بهبود طعم میوهها میشود.
- زعفران: در مزارع زعفران، استفاده از این کود در تابستان و پاییز، به پر شدن پیازها و افزایش تعداد گلها در فصل برداشت کمک میکند.
نحوه و مقدار مصرف کود 25-10-10
شناخت طریقه مصرف کود npk به اندازه زمان مصرف آن اهمیت دارد.
- کودآبیاری: این رایجترین روش مصرف است. کود را در آب حل کرده و از طریق سیستم آبیاری قطرهای یا غرقابی به پای گیاه میرسانند.
- محلولپاشی: در این روش، کود به صورت محلول بر روی برگها اسپری میشود. این روش برای جذب سریعتر در مراحل حساس رشد مفید است.
- چالکود: در این روش، کود را در چالههایی در اطراف ریشه درختان قرار میدهند. این روش برای تقویت ریشه و تأمین عناصر غذایی در طولانیمدت مناسب است.
مقدار مصرف کود npk برای هر درخت یا در هر هکتار، بسته به نوع گیاه، سن آن و نتایج آزمایش خاک متفاوت است. به طور کلی، مقدار مصرف کود کامل برای هر درخت در درختان جوان کمتر از درختان بالغ است.
مقایسه کود 25-10-10 با سایر کودها
برای یک برنامه تغذیه گیاه کامل، باید از کودهای مختلفی در زمانهای مناسب استفاده کرد.
| کود | فرمولاسیون | کاربرد اصلی | زمان مصرف |
| 20-20-20 | 20-20-20 | کود متعادل و عمومی | تمام مراحل رشد |
| 43-3-12 | 43-3-12 | کود پتاس بالا | مراحل پایانی رشد و میوهدهی |
| 10-10-31 TE | 10-10-31 TE | کود نیتروژن بالا | ابتدای فصل و رشد رویشی |
| 10-10-34 | 10-10-34 | کود نیتروژن بالا | ابتدای فصل و رشد رویشی |
| 10-50-10 | 10-50-10 | کود فسفر بالا | قبل از گلدهی و تقویت ریشه |
استفاده از کودهای مکمل مانند هیومیک اسید (برای اصلاح خاک)، فروت ست (برای افزایش گلدهی) و جلبک دریایی (برای محرک رشد) میتواند اثربخشی کود 25-10-10 را به طور چشمگیری افزایش دهد.
تجربه کشاورزان ایرانی: مدیریت هوشمندانه زمان مصرف کود
تجربه کشاورزان ایرانی نشان میدهد که رعایت زمان مصرف کود npk و سایر کودها، تأثیر مستقیمی بر سودآوری مزرعه دارد.
- یک باغدار پسته در رفسنجان: “در گذشته، کوددهی را بدون برنامهریزی انجام میدادم. اما با مشاوره و استفاده از کود 25-10-10 در مرحله پر شدن مغز پسته، مشاهده کردم که مغزها درشتتر و وزن محصول نهایی افزایش یافت.”
- یک کشاورز برنجکار در گیلان: “با توجه به اهمیت زمان مصرف کود npk برای گندم و برنج، ما از کود 10-10-34 در ابتدای فصل برای رشد رویشی و از کود 25-10-10 قبل از برداشت برای پر شدن دانهها استفاده کردیم. این برنامه منظم باعث شد که به محصولی با کیفیتتر و در نتیجه سود بیشتری دست پیدا کنیم.”
۱. کود npk برای چه گیاهانی مناسب است؟
کودهای NPK برای تمام گیاهان زراعی، باغی، زینتی و آپارتمانی مناسب هستند. مهمترین نکته، انتخاب فرمولاسیون مناسب برای هر گیاه است.
۲. آیا زمان مصرف کود npk در پاییز و زمستان هم مهم است؟
بله، در پاییز و زمستان از کودهای زمستانه (مانند پلیت مرغی، هیومیک اسید و کودهای فسفر و پتاس بالا) برای تقویت ریشه و آمادهسازی درخت برای فصل بعد استفاده میشود.
۳. نحوه مصرف کود npk 20-20-20 چگونه است؟
نحوه مصرف کود npk 20-20-20 معمولاً به صورت کودآبیاری یا محلولپاشی است. این کود یک کود عمومی است و در طول فصل رشد قابل استفاده است.
۴. بهترین مارک کود npk در ایران کدام است؟
برندهای مختلفی در بازار وجود دارند. برخی از کشاورزان به دلیل کیفیت و اثربخشی، از برندهای معتبری مانند زیگمافر استفاده میکنند.
۵. فرق مقدار مصرف کود npk برای هر درخت با مقدار مصرف کود گرانوله چیست؟
مقدار مصرف کود npk برای هر درخت به صورت تقریبی محاسبه میشود، در حالی که مقدار مصرف کود گرانوله (مانند 32-12-12 TE) معمولاً برای هر هکتار یا به صورت پاششی تعیین میشود.
نتیجهگیری
زمان مصرف کود 25-10-10، کلید موفقیت در تغذیه گیاه و افزایش عملکرد محصول است. با شناخت دقیق نیازهای گیاه در هر مرحله و استفاده از این کود در زمان مناسب، میتوانید از تمام پتانسیل مزرعه خود بهرهمند شوید. به یاد داشته باشید که یک برنامه کوددهی اصولی و علمی، بهترین سرمایهگذاری برای آینده کشاورزی شماست.
منابع
کارشناسان کشاورزی
سایت تتاکو
بدون نظر