کود 36-12-12 با درصد پتاسیم بالا، یک فرمولاسیون فوقالعاده حیاتی برای پایداری و سودآوری در مزارع زعفران ایران است. اما آیا کود ۳۶ ۱۲ ۱۲ برای زعفران مفید است؟ پاسخ مثبت است، به شرطی که در زمان مناسب و به میزان صحیح استفاده شود. در کشت زعفران، برخلاف سایر گیاهان، هدف اصلی از کوددهی، نه میوه، بلکه تقویت بنه (پیاز) مادر برای تولید گلهای بیشتر و درشتتر در سال آینده است. پتاسیم (۳۶٪) در این ترکیب، نقش یک انباردار هوشمند را بازی میکند؛ تمام انرژی تولید شده توسط برگهای سبز (پس از برداشت گل) را به سمت پیازها هدایت و ذخیره میکند. کشاورزان حرفهای از این کود برای تضمین افزایش عملکرد و تولید کلالههای سنگینتر استفاده میکنند.
بخش اول: چرا کود ۳۶ ۱۲ ۱۲ برای زعفران حیاتی است؟
کشت زعفران یک چرخه معکوس نسبت به بسیاری از محصولات دارد؛ مرحله تولید غذا (فتوسنتز) پس از برداشت محصول آغاز میشود و هدف نهایی، تقویت پیاز مادری است.
۱. پتاسیم ۳۶٪: عامل انتقال و ذخیرهسازی در بنه
- ذخیرهسازی کربوهیدرات: اصلیترین فواید کود 36-12-12 برای زعفران، در نقش پتاسیم نهفته است. پتاسیم مسئول انتقال قندها و مواد فتوسنتزی از برگها به درون پیاز زعفران است. هرچه این انتقال کارآمدتر باشد، پیاز بزرگتر، سالمتر و پربارتر خواهد بود.
- مقاومت به تنش و سرما: بنه زعفران در طول زمستان در معرض تنش سرمازدگی قرار دارد. پتاسیم با افزایش غلظت نمکها و قندها در سلولهای پیاز، نقطه انجماد آن را کاهش داده و مقاومت بنه را به سرما و خشکی در مناطق زعفرانخیز (خراسان) افزایش میدهد.
- کیفیت کلاله: بنههای قویتر، گلهای بیشتری تولید میکنند و کلالههای حاصل از آنها (محصول اصلی) ضخیمتر و سنگینتر هستند.
۲. ۱۲٪ نیتروژن و ۱۲٪ فسفر: پشتیبانی از رشد رویشی (برگ)
فاز رشد رویشی زعفران (رشد برگها) بعد از برداشت گل، از آذر تا اواخر فروردین، حیاتیترین زمان برای تغذیه گیاه است.
- نیتروژن (۱۲٪): به رشد قوی و سبزینگی بیشتر برگها کمک میکند. برگهای سالمتر و بلندتر، توانایی بیشتری برای انجام فتوسنتز و تولید غذای بیشتر برای ذخیرهسازی در پیازها دارند.
- فسفر (۱۲٪): در کنار تقویت ریشه (که برای جذب بهتر مواد مغذی ضروری است)، فسفر انرژی لازم برای تقسیم سلولی و رشد پیازهای دختری را فراهم میکند.
بخش دوم: نحوه مصرف کود 36 12 ۱2 برای زعفران و زمانبندی طلایی
دانستن نحوه مصرف کود ۳۶ ۱۲ ۱۲ برای زعفران و زمان مصرف کود 36-12-12 برای محصولات مختلف در کشت زعفران، متفاوت و بسیار دقیق است.
۱. زمان طلایی مصرف کود 36-12-12 برای زعفران
- نوبت اول (فاز پس از گلدهی): این مهمترین زمان است. پس از برداشت کامل گلها (اواخر آبان یا آذر) و با شروع رشد برگهای سبز، باید کود آبیاری با کود 36-12-12 آغاز شود. در این زمان، پیاز زعفران شروع به جذب شدید مواد مغذی برای ذخیره در بنه میکند.
- نوبت دوم (تکمیل رشد): اواخر زمستان یا اوایل بهار (بهمن تا اسفند)، یک نوبت تکرار این کود برای حمایت از اوج فتوسنتز برگها و انتقال نهایی مواد به بنه ضروری است.
۲. روش مصرف (کود آبیاری و محلولپاشی)
- روش کود آبیاری (ارجح): در مزارع زعفران که معمولاً از غرقابی یا نواری استفاده میشود، کود آبیاری کارآمدترین راه است.
- میزان مصرف مناسب کود 36-12-12 برای زعفران چقدر است؟ معمولاً ۵ تا ۱۰ کیلوگرم در هکتار در هر نوبت کود آبیاری. توصیه میشود این کود را در ترکیب با هیومیک اسید مایع پلاس استفاده کنید تا جذب عناصر در خاکهای سنگین و آهکی خراسان تسهیل شود.
- روش محلولپاشی:
- در صورت بروز تنش یا رشد ضعیف برگها، محلولپاشی با دوز ۲ تا ۳ در هزار (۲۰۰ تا ۳۰۰ گرم در ۱۰۰ لیتر آب) توصیه میشود. افزودن اسید آمینه به محلولپاشی، جذب عناصر و مقاومت به تنش را افزایش میدهد.
بخش سوم: نکات مهم قبل از استفاده از کود ۳۶ ۱۲ ۱۲ برای زعفران (هشدارها)
اگرچه کود 36-12-12 برای زعفران بسیار مفید است، اما استفاده نادرست از آن میتواند نتایج عکس داشته باشد.
۱. مصرف بیش از حد پتاسیم در زعفران چه تاثیری دارد؟
- اختلال در جذب کلسیم و منیزیم:مصرف بیش از حد پتاسیم در زعفران و سایر گیاهان، باعث رقابت شدید با جذب عناصر دو ظرفیتی مهم مانند کلسیم و منیزیم میشود. این کمبود میتواند به کاهش سلامت عمومی پیاز و کاهش تقسیم سلولی منجر شود.
- راهکار: حتماً در برنامه غذایی، نوبتهای مجزایی را به مصرف نیترات کلسیم و نیترات منیزیم اختصاص دهید تا این کمبود جبران شود.
- سوزندگی و شوری: استفاده از دوزهای بیش از حد بالا، بهویژه در آبیاری غرقابی، میتواند شوری موضعی ایجاد کرده و به پیازها آسیب بزند.
۲. کود ۳۶ ۱۲ ۱۲ را با چه کودی مصرف نکنیم؟
- کودهای کلسیمی: همانطور که گفته شد، کود ۳۶ ۱۲ ۱۲ را با نیترات کلسیم یا کلسیم بور در یک مخزن مخلوط نکنید.
- روغنها و سموم خاص: همیشه قبل از ترکیب با سموم یا روغنهای امولسیونشونده، یک تست اختلاطپذیری در حجم کم انجام دهید.
۳. کود ۳۶ ۱۲ ۱۲ برای چه گیاهانی مناسب نیست؟
این کود به دلیل پتاسیم بسیار بالا و نیتروژن متوسط، برای فاز ابتدایی رشد رویشی هر گیاهی مناسب نیست. در فاز ابتدایی، گیاه به کودهای نیتروژن بالا (مانند 10-10-34) یا فسفر بالا (مانند 10-50-10) برای تقویت ریشه و رشد رویشی نیاز دارد.
بخش چهارم: مقایسه با سایر NPKهای پرمصرف و تجربه کشاورزان
۱. مقایسه کود 36-12-12 با سایر کودهای پتاسیمبالا
| فرمول کود NPK | نسبت N:P:K | کاربرد اصلی در زعفران |
| 36-12-12 | ۱:۱:۳ | ذخیرهسازی غذا در بنه (اواخر آذر تا اسفند) |
| 12-3-43 | ۰.۲۵:۱:۳.۵ | پتاسیم شدیدتر، برای مقاومت نهایی به تنش (اوایل بهار) |
| 10-10-25 | ۱:۱:۲.۵ | تعادل بیشتر، مناسب برای مزارع با برگهای ضعیفتر |
| 13-0-46 (نیترات پتاسیم) | بدون فسفر | تأمین پتاسیم و نیتروژن بدون نیاز به فسفر اضافی |
۲. تجربه کشاورزان ایرانی: زعفرانکاری در قائن
یک کشاورز زعفرانکار پیشرو در قائن (مهد زعفران ایران)، تجربه خود را اینگونه بیان میکند: “در زعفرانکاری، میزان برداشت کاملاً وابسته به کیفیت بنه مادر است. در سالهایی که فقط کودهای حیوانی یا اوره میدادیم، پیازها کوچک باقی میماندند. با مشورت متخصصان، استفاده از یک برنامه غذایی دقیق که شامل کود 36-12-12 زیگمافر در فاز رشد برگها بود، به برنامه ما اضافه شد. حلالیت بالا و غنیسازی این محصول با عناصر کمیاب (TE) تضمین کرد که پیازهای ما حداکثر پتاسیم را برای زمستان ذخیره کنند. نتیجه این کار در دو سال متوالی، افزایش عملکرد گل و ضخامت کلاله بود. این اقدام، قیمت نهایی و سودآوری ما را به شکل محسوسی بالا برد.”
این تجربه نشان میدهد که انتخاب کود کامل مناسب در کشاورزی مدرن (مانند کودهای پتاسبالای باکیفیت)، نه تنها یک هزینه، بلکه یک سرمایهگذاری پرسود است.
نتیجهگیری: سخن آخر کود ۳۶ ۱۲ ۱۲ برای زعفران
سخن آخر کود ۳۶ ۱۲ ۱۲ برای زعفران این است که این کود، یک راهکار تخصصی برای تکمیل موفقیت شما در مزارع زعفران است. پتاسیم بالای این کود، پیازهای شما را به یک انبار غذایی مجهز تبدیل میکند که توانایی تولید گلهای بیشتر و کلالههای سنگینتر در سال زراعی بعدی را خواهند داشت. با رعایت دقیق نکات مهم قبل از استفاده از کود ۳۶ ۱۲ ۱۲ برای زعفران (بهویژه مدیریت دوز و تداخل با کلسیم)، سودآوری مزرعه طلایی خود را تضمین کنید.
۱. آیا کود ۳۶ ۱۲ ۱۲ برای زعفران در زمان گلدهی هم قابل استفاده است؟
خیر، کود ۳۶ ۱۲ ۱۲ برای زعفران در زمان گلدهی استفاده نمیشود. در این مرحله، گیاه در فاز استراحت است. زمان مصرف این کود، پس از برداشت گل و در طول فاز رشد برگها (از آذر تا اوایل بهار) برای تقویت بنه است.
۲. مصرف بیش از حد پتاسیم در زعفران چه تاثیری دارد؟
مصرف بیش از حد پتاسیم در زعفران میتواند باعث مسمومیت و مهمتر از آن، کاهش جذب عناصر مهم دیگری مانند کلسیم و منیزیم شود که برای سلامت ساختاری و فتوسنتز پیاز حیاتی هستند.
۳. کود ۳۶ ۱۲ ۱۲ برای چه گیاهانی مناسب نیست؟
کود ۳۶ ۱۲ ۱۲ برای چه گیاهانی مناسب نیست؟ این کود برای گیاهانی که در فاز اولیه رشد رویشی هستند یا گیاهانی که در محیطهای کمنور (مانند برخی گیاهان آپارتمانی) قرار دارند و به نیتروژن بیشتری نیاز دارند، مناسب نیست.
۴. میزان مصرف مناسب کود ۱۳۶ ۱۲ ۱۲ برای زعفران چقدر است؟
میزان مصرف مناسب کود ۳۶ ۱۲ ۱۲ برای زعفران بسته به آزمون خاک، معمولاً بین ۵ تا ۱۰ کیلوگرم در هکتار در هر نوبت کود آبیاری است که در دو تا سه نوبت در طول فاز رشد برگها تکرار میشود.
۵. نکات مهم قبل از استفاده از کود ۳۶ ۱۲ ۱۲ برای زعفران چیست؟
نکات مهم قبل از استفاده از کود ۳۶ ۱۲ ۱۲ برای زعفران شامل موارد زیر است: ۱. انجام آزمون خاک. ۲. اطمینان از حلالیت ۱۰۰٪ کود. ۳. پرهیز از ترکیب آن با کودهای کلسیمی. ۴. استفاده همزمان از هیومیک اسید برای بهبود جذب در خاکهای ایران.
منابع
کارشناسان کشاورزی
سایت تتاکو
بدون نظر