برای یک کشاورز، هیچ چیزی مهمتر از افزایش عملکرد و کیفیت محصول نیست. اما این مهم تنها با انتخاب کود مناسب به دست نمیآید، بلکه زمان کوددهی و نحوه مصرف کود نیز نقش حیاتی دارند. در این مقاله، یک تقویم طلایی کوددهی برای محصولات استراتژیک مانند گندم و جو را به شما ارائه میدهیم. از زمان مصرف کود اوره در گندم آبی تا بهترین کود برای افزایش تناژ گندم، همه چیز را با جزئیات علمی و کاربردی بررسی میکنیم تا شما بتوانید با یک برنامه دقیق و هوشمندانه، بهترین نتیجه را از مزرعه خود بگیرید.
چرا زمان کوددهی از نوع کود مهمتر است؟
گیاه در هر مرحله از رشد خود به عناصر خاصی نیاز دارد. برای مثال، در ابتدای رشد، نیاز به نیتروژن برای رشد رویشی و فسفر برای تقویت ریشه حیاتی است، اما در مراحل پایانی، پتاسیم برای افزایش کیفیت و پر شدن دانه اهمیت پیدا میکند. اگر کود را در زمان نادرست مصرف کنید، گیاه نمیتواند آن را به طور کامل جذب کند و بخش زیادی از کود هدر میرود، که هم از نظر اقتصادی ضرر است و هم برای محیط زیست آسیبزا. بنابراین، شناخت بهترین زمان برای کود دادن به درختان و مزارع، یک اصل اساسی در کشاورزی نوین است.
تقویم طلایی کوددهی برای گندم و جو آبی
برنامه غذایی برای گندم و جو آبی به دلیل دسترسی به آب کافی، امکان مدیریت دقیقتری را فراهم میکند.
مرحله اول: قبل از کاشت
- زمان: قبل از شخم زدن و آمادهسازی زمین.
- هدف: تأمین عناصر پایه مورد نیاز برای جوانهزنی و رشد اولیه.
- کودهای پیشنهادی:
- کود حیوانی: بهترین زمان دادن کود حیوانی به درخت و مزارع، فصل پاییز و زمستان است. استفاده از پلیت مرغی میتواند به بهبود ساختار خاک و تأمین عناصر آلی کمک کند.
- کود فسفره و پتاسه: استفاده از کودهایی مانند اوره فسفات (0-44-18) و سولفات پتاسیم (0-0-50) ضروری است. این کودها باید قبل از کاشت با خاک مخلوط شوند.
مرحله دوم: پنجهزنی و رشد رویشی
- زمان: حدود ۳۰ تا ۴۵ روز پس از کاشت (معمولاً در پاییز یا اوایل زمستان).
- هدف: تحریک پنجهزنی و افزایش تراکم گیاه.
- کودهای پیشنهادی:
- نیتروژن: زمان مصرف کود اوره در گندم آبی در این مرحله بسیار حیاتی است. اوره یا سایر کودهای نیتروژنی مانند نیترات آمونیوم (0-0-34) باید به صورت سرک و با دقت مصرف شوند.
- کود کامل (NPK): استفاده از کودهای متعادل مانند کود 20-20-20 به صورت محلولپاشی یا کودآبیاری میتواند به رشد سریعتر کمک کند.
مرحله سوم: پر شدن دانه (بستن خوشه)
- زمان: مرحله ساقه رفتن و تشکیل دانه.
- هدف: افزایش وزن و کیفیت دانه.
- کودهای پیشنهادی:
- پتاسیم: در این مرحله، نیاز گیاه به پتاسیم به اوج خود میرسد. کودهایی مانند سولفات پتاسیم و کودهای پتاس بالا مثل 43-3-12 بهترین گزینهها هستند.
- ریزمغذیها: استفاده از کودهای ریزمغذی مانند کلات روی، آهن و منگنز به صورت محلولپاشی، به افزایش عملکرد نهایی کمک میکند.
تقویم کوددهی برای گندم و جو دیم
به دلیل محدودیت منابع آبی، زمان کود دهی گندم دیم باید با دقت بیشتری مدیریت شود.
- کود فسفره و پتاسه: تمامی کودهای فسفره و پتاسه باید قبل از کاشت به خاک اضافه شوند.
- کود نیتروژنی: مصرف کودهای نیتروژنی مانند اوره به صورت سرک، باید در زمان بارش باران و در مراحل اولیه رشد انجام شود تا رطوبت کافی برای جذب آن وجود داشته باشد.
نکات کاربردی برای افزایش عملکرد و تناژ
- طرز استفاده از کود کامل: کودهای کامل (NPK) را میتوانید به صورت کودآبیاری یا محلولپاشی استفاده کنید. در محلولپاشی، بهتر است از دوزهای پایینتر استفاده شود.
- افزایش تناژ: برای بهترین کود برای افزایش تناژ گندم، تمرکز بر روی کودهای فسفره و پتاسه در زمان مناسب ضروری است. فسفر به افزایش ریشه و پنجهزنی و پتاسیم به پر شدن دانه کمک میکند.
- نقش هیومیک اسید و اسید آمینه: استفاده از هیومیک اسید قبل از کاشت به اصلاح خاک و افزایش جذب عناصر کمک میکند. در طول فصل رشد نیز، استفاده از اسید آمینه میتواند گیاه را در برابر تنشهای محیطی مقاومتر کند.
تجربه کشاورزان ایرانی: نتایج یک برنامه دقیق
تجربه کشاورزان ایرانی نشان میدهد که اجرای یک برنامه کوددهی اصولی، تفاوت چشمگیری در عملکرد ایجاد میکند.
- یک کشاورز گندمکار در استان فارس: “با استفاده از جدول کود دهی گندم آبی و مشورت با کارشناسان، ما کود اوره را به جای یک بار، در دو مرحله به زمین دادیم. این کار باعث شد که رشد گندم بهتر شود و در نهایت، تناژ برداشت ما به طور محسوسی افزایش پیدا کند.”
- یک کشاورز جوکار در خراسان رضوی: “ما برای مزرعه دیم خود، کودهای فسفره و پتاسه را قبل از کاشت استفاده میکنیم و در زمان مناسب، کود اوره را به صورت سرک در روزهای بارانی میپاشیم. این روش باعث شده که حتی در سالهای کمآبی هم محصول خوبی داشته باشیم.”
۱. بهترین کود برای افزایش تناژ گندم چیست؟
بهترین کود برای افزایش تناژ گندم، ترکیبی از کودهای فسفره در ابتدای فصل و کودهای پتاس بالا در مراحل پایانی رشد است.
۲. جدول کود دهی گندم آبی را از کجا میتوانم پیدا کنم؟
شما میتوانید جدول کود دهی گندم آبی را از مراکز خدمات کشاورزی، کارشناسان تغذیه گیاهی یا فروشگاههای معتبر کود و سموم دریافت کنید.
۳. زمان مصرف کود اوره در گندم آبی چه زمانی است؟
بهترین زمان مصرف کود اوره در گندم آبی در دو مرحله است: مرحله اول در زمان پنجهزنی و مرحله دوم در مرحله ساقه رفتن و قبل از ظهور خوشه.
۴. بهترین زمان دادن کود حیوانی به درخت چه فصلی است؟
بهترین بهترین زمان دادن کود حیوانی به درخت، اواخر پاییز و زمستان است تا کود فرصت پوسیدگی و جذب توسط ریشه را داشته باشد.
۵. آیا طرز استفاده از کود کامل برای همه محصولات یکسان است؟
خیر، طرز استفاده از کود کامل بسته به نوع محصول و نیاز آن در مراحل مختلف رشد متفاوت است. اما به طور کلی، میتوانید آنها را به صورت کودآبیاری یا محلولپاشی مصرف کنید.
نتیجهگیری
یک برنامه کوددهی دقیق، قلب تپنده کشاورزی موفق است. با رعایت تقویم طلایی کوددهی و توجه به زمان کود دهی گندم دیم و آبی، میتوانید از هدررفت کود جلوگیری کرده و با تغذیه گیاه در زمان مناسب، به بالاترین افزایش عملکرد دست یابید. دانش و تجربه، سرمایه اصلی هر کشاورز است.
منابع
کارشناسان کشاورزی
سایت تتاکو
بدون نظر