این سوالی است که بسیاری از کشاورزان و باغداران مطرح میکنند. در پاسخ باید گفت که برخلاف کود مرغی خام که بوی بسیار تند و زنندهای دارد، پلیت مرغی به دلیل فرآوری صنعتی، بوی آن تا حد زیادی از بین رفته و تنها بوی ملایم و خاکی از آن به مشام میرسد. در واقع، فرآیند تولید پلیت مرغی به طور خاص برای رفع همین مشکل طراحی شده است و آن را به یک کود کارآمد و در عین حال، مناسب برای استفاده در نزدیکی مناطق مسکونی تبدیل کرده است. این مقاله به صورت علمی و کاربردی، به بررسی دلایل بوی کود و راهکارهای مؤثر برای کاهش آن میپردازد.
۱. مقدمه: بوی کود، چالشی دیرینه در کشاورزی 👃
بوی نامطبوع ناشی از کودهای دامی، یکی از چالشهای اصلی برای کشاورزان و مدیران مرغداریهاست. این بو نه تنها برای کارگران و خود کشاورز آزاردهنده است، بلکه میتواند باعث نارضایتی همسایگان و ساکنین در فاصله مرغداری تا منطقه مسکونی شود. در گذشته، این مشکل اجتنابناپذیر به نظر میرسید، اما با پیشرفت تکنولوژی و تولید کودهای فرآوریشده مانند پلیت مرغی، راهحلهای مؤثری برای مقابله با این معضل پیدا شده است. این مقاله به طور جامع به این موضوع میپردازد که چرا کود مرغی بوی نامطبوع دارد و چگونه میتوان با استفاده از روشهای صحیح، این بو را به حداقل رساند.
۲. بوی کود مرغی از کجا میآید؟ 🔬
برای رفع یک مشکل، ابتدا باید علت آن را شناخت. بوی نامطبوع کود مرغی حاصل یک فرآیند پیچیده شیمیایی و بیولوژیکی است.
۲.۱. ترکیبات شیمیایی و فرآیند تجزیه
بوی تند و زننده کود مرغی عمدتاً توسط ترکیبات آلی فرار و گازهایی مانند آمونیاک ، سولفید هیدروژن ، و انواع آمینها، فنلها و اسیدهای چرب تولید میشود. این ترکیبات، در اثر تجزیه بیهوازی مواد آلی و پروتئینهای موجود در کود توسط باکتریها به وجود میآیند.
۳. پلیت مرغی: راهکاری نوین برای رفع بوی نامطبوع ✨
تولید پلیت مرغی یک فرآیند مهندسیشده است که هدف اصلی آن، کاهش بوی نامطبوع کود مرغی خام است. این فرآیند، با از بین بردن عوامل اصلی تولید بو، به یک راهکار نوین تبدیل شده است.
۳.۱. فرآیند فرآوری و از بین بردن بو
فرآیند تولید پلیت مرغی شامل چندین مرحله کلیدی است که به حذف بو کمک میکنند:
- پوساندن: در مرحله اول، کود مرغی خام تحت فرآیند پوساندن کود دامی قرار میگیرد. این کمپوستسازی هوازی، با افزایش دما، باکتریهای بیهوازی و عامل تولید بو را از بین میبرد.
- خشک کردن در دمای بالا: پس از کمپوستسازی، کود در دمای بالا (حدود ۱۰۰ درجه سانتیگراد) خشک میشود. این مرحله نه تنها رطوبت کود را کاهش میدهد، بلکه ترکیبات فرار و باقیماندههای میکروبی را که باعث تولید بو میشوند، به طور کامل حذف میکند.
۳.۲. مقایسه بوی پلیت مرغی و کود خام
نتیجه این فرآیند، کودی با بوی بسیار کم است که در مقایسه با بوی تند و زننده کود مرغی خام، قابل تحمل و حتی ناچیز است. در واقع، بوی پلیت مرغی اغلب به بوی خاک مرطوب شبیه است و به همین دلیل برای استفاده در محیطهای حساس یا در نزدیکی مناطق مسکونی ایدهآل است.
۴. روشهای کاهش بوی کود مرغی در مزرعه و مرغداری 💨
علاوه بر استفاده از پلیت مرغی، روشهای دیگری نیز برای کاهش بوی کود در مراحل مختلف وجود دارد.
۴.۱. مدیریت در مرغداری
استفاده از سیستمهای تهویه مناسب، مدیریت رطوبت در بستر طیور و همچنین استفاده از مواد جاذب بو، میتواند به کاهش بوی نامطبوع در خود مرغداری کمک کند. برخی از مرغداریها از دستگاه دفع بو در مرغداری استفاده میکنند که با فیلتر کردن هوا، ترکیبات فرار را قبل از خروج از محیط، خنثی میکنند.
۴.۲. مدیریت در مزرعه
هنگام استفاده از هر نوع کود دامی، رعایت اصول زیر به کاهش بو کمک میکند:
- چالکود: بهترین روش برای کاهش بو در هنگام استفاده از مقدار مصرف کود مرغی برای هر درخت، استفاده از روش چالکود است. با قرار دادن کود در عمق خاک و پوشاندن آن، از انتشار بو در هوا جلوگیری میشود.
- آبیاری: پس از پخش کود، آبیاری سنگین باعث نفوذ کود به داخل خاک و کاهش انتشار بو میشود.
۵. پاسخ به نگرانیهای رایج در مورد کودهای دامی 🤔
۵.۱. مقایسه پلیت مرغی با کودهای دیگر (مانند کود گوسفندی)
معایب کود گوسفندی شامل بوی تند آن در صورت نپوسیدن کامل و همچنین خطر وجود بذر علف هرز و عوامل بیماریزا است. پلیت مرغی با فرآوری کامل، این مشکلات را حل کرده و به یک گزینه تمیزتر و مطمئنتر تبدیل شده است.
۵.۲. کود مرغی مایع و شیرابه
کود مرغی مایع و شیرابه کود مرغی نیز میتوانند بوی نامطبوعی داشته باشند. برای کاهش بوی آنها، باید حتماً قبل از استفاده به نسبت مناسب با آب رقیق شوند. همچنین، استفاده از آنها در سیستمهای آبیاری قطرهای به جای پاشش سطحی، به کاهش انتشار بو کمک شایانی میکند.
۶. تجربه یک کشاورز: از بوی تند تا آسایش خاطر 👨🌾
نام کشاورز: آقای کریمی، از کشاورزان باسابقه محصول: سبزیجات و صیفیجات چالش: “مزرعه من در نزدیکی یک روستا قرار دارد و هر سال، هنگام کوددهی با کود مرغی خام، با اعتراضات همسایگان مواجه میشدم. فاصله مرغداری تا منطقه مسکونی برای آنها اهمیتی نداشت و بوی تند کود، باعث آزارشان میشد. همچنین، با وجود اینکه قیمت کود مرغی خام پایینتر بود، اما زحمت زیاد حمل و نقل و پخش آن، برایم بسیار وقتگیر و پرهزینه بود.”
راهحل و نتیجه: “با توصیه یکی از همکاران، به استفاده از پلیت مرغی روی آوردم. با وجود اینکه قیمت کود مرغی پلیت شده کمی بالاتر بود، اما نبود بو و سهولت استفاده، این اختلاف هزینه را جبران کرد. با استفاده از روش چالکود و آبیاری پس از کوددهی، دیگر هیچگونه بویی منتشر نشد و روابط من با همسایگانم نیز بهبود یافت. این تغییر، نه تنها به نفع محصولم بود، بلکه آرامش فکری را به من بازگرداند.”
آیا پلیت مرغی بوی نامطبوع دارد؟
پلیت مرغی به دلیل فرآیند فرآوری، بوی تند کود خام را ندارد و تنها بوی ملایم و خاکی دارد که آزاردهنده نیست.
مقدار مصرف کود مرغی برای هر درخت چقدر است؟
مقدار مصرف کود مرغی برای هر درخت به سن و اندازه آن بستگی دارد، اما به طور متوسط برای درختان بالغ حدود ۳ تا ۵ کیلوگرم توصیه میشود.
چرا قیمت کود مرغی پلیت شده از کود خام بیشتر است؟
قیمت کود مرغی پلیت شده به دلیل فرآیندهای صنعتی (پوساندن، خشک کردن و پلتسازی) بالاتر است، اما به دلیل غلظت بالاتر، سهولت استفاده و نبود بو، از نظر اقتصادی مقرونبهصرفهتر است.
چگونه میتوان بوی کود مرغی مایع را کاهش داد؟
با رقیق کردن آن به نسبت مناسب و استفاده از سیستمهای آبیاری زیرزمینی یا قطرهای به جای پاشش سطحی، میتوان بوی آن را به حداقل رساند.
۸. نتیجهگیری: انتخابی هوشمندانه برای محیط زیست و همسایگان 🌱
در نهایت، بوی نامطبوع کود مرغی یک چالش قابل حل است. استفاده از پلیت مرغی، که در طی فرآیند پوساندن کود دامی و خشک کردن، بو و عوامل بیماریزای خود را از دست میدهد، بهترین راهکار برای مدیریت این مشکل است. این انتخاب نه تنها به سلامت گیاهان شما کمک میکند، بلکه به حفظ محیط زیست و روابط خوب با همسایگان نیز میانجامد. با توجه به قیمت کود مرغی پلیت شده و ارزش افزودهای که از نظر سهولت استفاده و نبود بو دارد، این محصول یک سرمایهگذاری هوشمندانه برای هر کشاورز محسوب میشود.
منابع
کارشناسان کشاورزی
سایت تتاکو
بدون نظر